تبیین مسئولیت مدنی سبب و مباشر جنایت در حقوق کیفری ایران با تکیه بر تحوّلات قانون مجازات اسلامی 1392

نوع مقاله : مقاله علمی - تخصصی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه سراسر تبریز- دادیار دادسرای عمومی و انقلاب ارومیه

2 عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

چکیده

مسئولیت به مفهوم اعم در حقوق دلالت بر پاسخگویی شخص در قبال اعمالی دارد که عرفاً به وی انتساب داده‌شده است. هرچند هدف مسئولیت مدنی، التزام شخص به جبران خسارت از متضرّر و هدف مسئولیت کیفری، اِعمال کیفر بر مرتکب در راستای حفظ و اعادۀ نظم عمومی جامعه است، لکن بین این دو مفهوم به‌ظاهر متفاوت اشتراکات موضوعی زیادی وجود دارد. منشأ ثبوت مسئولیت مدنی بر ذمۀ دیگری از حکم قانون‌گذار نشأت می‌گیرد. لکن برای ثبوت این مسئولیت که بر عهدۀ کسی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم مرتکب جرم و یا باعث ورود ضرر و زیان به دیگری شده، نیازمند احراز ارکان و شرایطی است که در قوانین موضوعه اعم از مدنی و جزایی پیش‌بینی گردیده است. در این مطالعه به تبیین ارکان مسئولیت مدنی سبب و مباشر در جنایت با در نظر داشتن تحوّلات صورت گرفته در قانون مجازات اسلامی 1392 و بررسی تعارض‌های موجود بین قوانین مدنی و کیفری در برخی موارد و همچنین به ارائۀ راهکار جهت برون‌رفت از این تعارض در جهت شکل‌گیری رویۀ قضایی واحد پرداخته‌شده است.

کلیدواژه‌ها